Chương 607: Thắng binh và thổ binh
Bụng dạ Ngọa Hổ tướng nóng như lửa đốt vì quân thám thính mãi chưa thấy quay lại. Mãi sẩm tối, toán thám thính mới về nhưng thiếu mất hai người, e đã rơi vào tay Thiên Đức, càng khiến Bùi Sơn Lâm hoang mang.
- Nguyễn Lạc Thổ đích thân chỉ huy đội truy kích, áng chừng khoảng một nghìn hai quân, chúng chia ra đóng đón lõng ở hướng Tây, Tây Bắc đấy ạ.
Nghe quân bẩm báo xong, Bùi Sơn Lâm hỏi thêm dăm ba câu rồi nói với tả hữu:
- Bọn Thắng binh ấy toàn lũ non choẹt, chẳng đáng lo. Lo ở chỗ thằng Thổ đóng binh như vậy là muốn để ngỏ hướng Bắc. Mà hướng ấy có một đạo tuần giang cả trên bờ lẫn dưới sông, mặt đằng Đông, tức phía Bắc đất Sơn Lăng không thể đi vì quân Thiên Đức đang tập trung binh lực về đó.
Trương Bồ bèn nói:
- Chỉ còn cách chạy về hướng Bắc ngay trong đêm nay, đến bờ sông Hắc, nếu có bị chặn thì đánh mở đường máu, nhảy ùm xuống sông là thoát.
Đinh Đệ lại bảo:
- Chẳng phải ai cũng có thể lội qua sông Hắc mùa này vì con nước đang cao. Ho thấy cứ cắt rừng về hướng Đông khả dĩ hơn cả. Bọn nó đang tập trung binh lực hãy còn lộn xộn.
Bàn đi tính lại nát nước, sau cùng cả bọn vẫn theo ý Bùi Sơn Lâm vì quân thám thính bảo rằng binh lực ở gần núi Nhị Mã dễ đến hai nghìn có lẻ, đâu đâu cũng thấy bóng dáng quân kị Thiên Đức. Bùi Sơn Lâm nhận định, quân của Lang Nha tướng b·ị b·ắt đã khai ra lối vượt sông nên núi Nhị Mã chính là tử địa.
Bàn tính chưa xong, cả bọn nghe t·iếng n·ổ vọng đến từ hướng Tây Nam. Lâm sai quân nghe ngóng, lúc sau quân trình, hướng phát ra t·iếng n·ổ hình như có một đạo binh rất đông, từ dưới chân núi đi lên, có thể đi ngang qua nơi cả bọn đang dừng chân.
- Vậy phải đi ngay, chậm là không kịp! - Bùi Sơn Lâm quyết định. - Trước khi đi phải đặt bẫy cản bước chúng nó.
Hà Duy dẫn một trăm thổ binh đi trước, tiếp đó là Trương Bồ, sau mới đến Bùi Sơn Lâm. Đinh Đệ dẫn một trăm thổ binh đi sau cùng, lần lượt ra khỏi rừng.
Nửa đêm, một mũi của đạo Trần Quan Sơn sập bẫy do Bùi Sơn Lâm để lại, t·hiệt m·ạng ba người, năm người khác b·ị t·hương. Quân cẩn thận đốt đuốc kiểm tra xung quanh, phát hiện cành cây, bờ bụi đều có dấu vết của hàng trăm người và… phân người rải rác khắp nơi. Thắng binh nhận định thổ binh rời đi chưa bao lâu vì phân chưa có ruồi nhặng hay côn trùng bâu vào. Mở rộng tầm soát, quân báo với Trần Quan Sơn, tuy dấu vết để lại ở ba hướng Tây Bắc, Bắc và Đông nhưng sau quãng lòng vòng độ hơn một dặm thì đều trực chỉ hướng Bắc.
Trần Quan Sơn sai quân trèo lên hai cây cao bắn hàng chục phát pháo hiệu. Trời sáng trăng, bọn Trần Quan Sơn lại ở lưng chừng núi, pháo hiệu màu đỏ loé sáng trong không trung, đứng xa hàng chục dặm dưới chân núi cũng trông thấy rõ mồn một. Sau loạt pháo hiệu màu đỏ bắn lên cao hơn hai mươi trượng, đến loạt pháo hiệu màu xanh bắn chếch về hướng Bắc. Quân canh trông thấy vội báo với Nguyễn Lạc Thổ. Thổ lập tức hạ lệnh chuyển quân. Đạo thứ nhất đi về hướng chính Đông, đạo còn lại tiến theo hướng Đông Bắc, hai đạo cách nhau gần mười dặm, gặp địch sẽ phát pháo hiệu.
Đạo thứ nhất dàn quân, chờ đến lúc mặt trời đã lên ló dạng, sương mù dần tan vẫn không thấy tăm hơi thổ binh đâu hết. Đương lúc sốt ruột thì nghe quân liên lạc cấp báo ở phía Bắc có loạt tiếng pháo hiệu nổ vang. Tướng sĩ ngơ ngác nhìn nhau, còn chưa kịp hiểu chuyện gì, lại thấy bóng dáng bọn Trần Quan Sơn kéo nhau từ bìa rừng đi ra thì nghĩ thổ binh xứ mường đã vòng về hướng Đông mất rồi. Trần Quan Sơn vừa nghe có pháo hiệu ở mạn Bắc bèn đốc quân tiếp ứng dù chưa biết có chuyện gì.
Số là lúc rút chạy, Bùi Sơn Lâm trông thấy đằng sau có nhiều vệt sáng do Trần Quan Sơn bắn lên thì chột dạ bèn truyền lệnh dừng chân. Bùi Sơn Lâm là kẻ biết suy nghĩ, đưa ra một quyết định táo bạo, ấy là chạy về hướng Tây, nơi Lạc Thổ đứng chân.
- Ho từng nghe thằng họ Âu bảo rằng nơi hiểm địa có khi là cửa sinh, chỗ quang đãng dễ có bẫy. Bọn người Kinh quỷ kế đa đoan, hư hư thực thực, nay chúng phóng thứ gì đó lên trời làm hiệu đằng sau, ắt phía trước đặt phục binh. Bọn thằng Thổ ở mặt Tây hẳn chạy sang mặt Bắc chặn lối, vậy đi vòng về hướng Tây là hơn cả.
Hà Duy, Đinh Đệ hay Trương Bồ cho là có lý, lập tức chuyển hướng, ra khỏi rừng lúc trời tờ mờ sáng. Hà Duy định xua quân t·ấn c·ông nơi Thắng binh mới rời đi vì chỉ có vài mươi quân ở lại canh giữ. Bùi Sơn Lâm gạt đi, bảo rằng đánh động, nhỡ Thổ quay lại thì hết đường thoát. Vậy là thổ binh tận dụng sương mù, vòng ra phía sau nơi Thắng binh tạm nghỉ trước đó. Vòng được một quãng xa, một lần nữa Bùi Sơn Lâm truyền lệnh đổi hướng Đông Bắc vì lo ngại sẽ đụng quân Thiên Đức ở Thượng Sơn hoặc kẻ Đối.
Nguyễn Lạc Thổ chỉ huy gần năm trăm quân mai phục trên một khoảng địa hình nhiều gò đống của hương Sơn Đà, bán kính năm dặm không có làng mạc, nơi này cách bờ sông Hắc khoảng mười lăm dặm.
Sơn Đà là vùng bán sơn địa, phía Nam là dãy núi Vua, phía Bắc và Đông là dòng Hắc Giang uốn lượn, giữa mùa đông sương mù giăng kín vào sáng sớm, tầm nhìn xa chẳng đến hai dặm. Bản thân Nguyễn Lạc Thổ nghĩ thổ binh xứ mường sẽ xuất hiện từ hướng Nam nên cắt đặt nhiều trinh sát ở mạn Nam và Đông Nam. Thổ giật mình khi nghe quân cấp báo, có toán binh lạ xuất hiện ở sau lưng nhưng sương mù hãy còn nên chưa rõ địch hay ta. Nguyễn Lạc Thổ không tin đội quân ấy là phần còn lại của Trung đoàn 3 Sơn cước hoặc quân từ kẻ Đối đến hỗ trợ bởi không có kế hoạch đó, liền truyền lệnh ba quân giữ nguyên vị trí.
Bên chiều đối diện, Hà Duy dẫn toán tiền quân lò dò trong sương sớm, tránh xa làng mạc. Toán do dám dẫn lối, chạy lom khom, thảng hoặc lại ẩn ấp sau một gò đống, lùm cây thò đầu lên ngó nghiêng động tĩnh rồi phất tay ra hiệu bọn Hà Duy di chuyển. Các toán đằng sau cũng vậy, cứ lần lượt theo bóng lưng toán phía trước mà chạy.
Nguyễn Lạc Thổ trông thấy những bóng người thoắt ẩn thoắt hiện sau lùm cây, gò đống hay bụi cỏ mới dám chắc đó là thổ binh.
- Tất cả nằm yên, nấp cho thật kỹ, chờ chúng nó lại thật gần. Đội xạ tiễn và hoả mai chờ hiệu lệnh mới được bắn. Các đội còn lại đếm đủ ba lượt xạ tiễn phải nhất tề xông ra.
Quân dẫn đường cho Hà Duy trông bên tả hữu thấy trống trải, trước mặt có dải gò nhấp nhô, cây cối um tùm liền thẳng lối mà đi, định bụng dừng nghỉ chân chốc lát. Hà Duy đồng ý vì chạy đã non một canh giờ, gối đã mỏi, cũng cần nghỉ ngơi lại sức. Bởi thế Nguyễn Lạc Thổ tròn mắt khi toán thám thính của đối phương đi thẳng về hướng Thổ dàn trận. Thực lòng Thổ muốn đối phương đi ngang qua, khi ấy Thổ t·ấn c·ông vào đoạn giữa sẽ lợi hơn cả.
Lạc Thổ truyền đội xạ tiễn bò lên cánh hữu, đội hoả mai với một trăm tay súng trườn sang bên tả, Thổ nắm hơn hai trăm binh sĩ còn lại lùi về phía sau một quãng.
Thổ bảo với Vũ Mão, đảm trách liên lạc Trung đoàn 1 Hoan châu, đang nằm bên cạnh:
- Cậu chọn ra vài tay nhanh nhẹn tụt về sau độ trăm trượng, kia kìa… chếch về bên tả trận địa. Chờ đến khi quân hoả mai nổ súng thì cậu phóng pháo hiệu.
Vũ Mão trườn về sau, Nguyễn Lạc Thổ sực nhớ ra, bèn dặn:
- Trời còn mù, trông xa không thấy pháo hiệu đâu, còn chưa biết bọn nó có bao nhiêu. Đây là trận ra quân, nhất định phải thắng để ghi công dòng đầu tiên. Cậu bảo mấy tay đi cùng ném lựu đạn nổ để đánh động.
Vũ Mão hỏi lại:
- Dạ, ném mấy quả ạ?
Nguyễn Lạc Thổ móc một quả lựu đạn tre bên hông đưa cho Vũ Mão:
- Nhiều vào! Tôi cần đánh động, cũng không muốn chúng nó chạy về hướng ấy.
Vũ Mão chẳng phải tân binh nhưng quân Hoan châu đều là tân binh, hoả khí chưa được dùng nên hãy còn lóng ngóng lắm. Ngay như Vũ Mão còn chưa được điểm hoả ném lần nào nói chi quân tốt.
Thổ vẫy Đào Khiêu:
- Cậu Khiêu, lại đây tôi bảo.
Nghe gọi, Đào Khiêu vội bò lại gần nghe lệnh. Thổ hỏi:
- Sợ không?
Đào Khiêu thật thà:
- Báo cáo thủ trưởng, sợ thì không nhưng cảm giác tay chân lóng ngóng, khó tả lắm ạ.
Lạc Thổ tủm tỉm cười, động viên:
- Hồi tôi mới vào quân, lúc cầm đao xung trận còn đái ướt cả quần, ngã dúi dụi mấy lần cơ đấy.
Rồi giao nhiệm vụ:
- Cậu chọn ra dăm người nhanh nhẹn, lùi về bên hữu đề phòng, nếu bọn chúng có liều c·hết đánh vào sườn đội xạ tiễn thì phải lập tức xông ra ném lựu đạn. Cốt sao không cho địch áp sát đội xạ tiễn, hiểu không?
Đào Khiêu tự tin đáp:
- Thủ trưởng yên tâm, chúng em đã tập ném lựu đạn rồi, em được xa hơn mươi trượng đấy ạ.
Đào Khiêu nhận lệnh đi ngay.
Vũ Mão và Đào Khiêu được Trần Quan Sơn đề đạt vì cùng quê, cả hai có được đi học, chức vụ cao nhất trước khi vào quân Hoan châu là Trung đội trưởng.
Quân Hoan châu vừa hoàn thành xong ba tháng huấn luyện tân binh, chưa thực chiến trận nào. Trong số hai nghìn quân, Nguyễn Lạc Thổ chỉ đem theo gần một nghìn năm trăm. Số quân còn lại phân tán thành các trung đội độc lập toả đi khắp vùng rừng núi mạn Tây Bắc phủ Thiên Đức để nắm rõ địa hình.
Quân dẫn đường đã vào gần khu vực trận địa, sĩ tốt đều cúi rạp đầu, nhịn thở, cứ như sợ thở mạnh một cái sẽ bị phát giác vậy.
Toán thám thính có gần chục người, trời xui đất khiến thế nào lại chếch về bên tả, đi thẳng vào nơi có trăm tay xạ tiễn đang nằm rình.
Hai bên trố mắt nhìn nhau, quân thâm thính của Hà Duy bất ngờ đến sững người, miệng không bật thành tiếng khi mũi tiễn bọc đồng chĩa thẳng vào mặt.
Quân xạ tiễn lập tức b·ắn h·ạ.
Hà Duy đi sau độ bốn mươi trượng, nhìn thấy toán thám thính đang lom khom, đột nhiên đứng thẳng người rồi đổ sập như cây chuối bị đốn gốc thì giật mình.
Hà Duy thét lớn:
- Có phục binh!
Đào Khiêu nấp ở mé cánh hữu của đội hình, theo lời dặn dò, trông thấy bóng địch lố nhố ngay quãng đội xạ tiễn nằm phục liền… thi hành mệnh lệnh. Đào Khiêu vụt đứng dậy, điểm hoả, chạy dấn lên lấy đà, quân tốt làm theo. Chạy được chừng mươi bước, Đào Khiêu dùng hết sức bình sinh ném quả lựu đạn tre về khoảng trống trước mặt. Quân tốt cũng lại làm theo một cách máy móc. Ném xong cả bọn nằm rạp xuống chờ nổ, t·iếng n·ổ vừa dứt liền nhổm dậy điểm hoả quả thứ hai rồi chạy dấn lên trước mắm môi mắm lợi mà ném.
Chiến trường chính là vậy, luôn luôn có những bất ngờ xảy ra ngoài dự liệu. Tân binh đụng trận đầu tiên chính là thế, vừa sợ, vừa hồi hộp lại vừa hăng hái nhưng phối hợp hãy còn chệch choạc lắm.
Hành động non nớt, thiếu kinh nghiệm của Đào Khiêu lại khiến Hà Duy ôm hận.
Hà Duy toan xua quân tràn tới, mới chạy được một quãng thì nghe loạt t·iếng n·ổ rộ lên, tướng sĩ nhớn nhác dừng lại, loạt t·iếng n·ổ thứ hai, rồi thứ ba nối tiếp nhau khiến Hà Duy thét quân chạy về bên hữu, mà hướng ấy lại là nơi đội hoả khí nằm phục.
Đội xạ tiễn sau khi hạ mấy quân thám thính, giật mình vì lựu đạn nổ ở mé sườn bên phải. Chỉ huy phải đốc quân chú ý trước mặt. Đội xạ tiễn dùng nỏ Liên châu nên muốn chờ đối phương vào thật gần mới bắn, mà lúc này địch quân hãy còn cách một quãng xa.
Trông thấy đối phương đổi hướng chạy thẳng vào chỗ đội hoả khí đang phục, chỉ huy đội xạ tiễn liền hạ lệnh cho quân rời khỏi nơi ẩn nấp xông lên, vừa chạy vừa giơ nỏ phóng tiễn. Hà Duy và thuộc hạ giơ khiên che chắn, vô hiệu hoá hầu hết những mũi tiễn bắn ở cự li hơn hai mươi trượng.
Loạt âm thanh đanh gọn nối tiếp nhau, những đụn khói nhạt từ những lùm cây bụi cỏ bốc lên. Gần như ngay tức khắc, hơn ba mươi thổ binh chạy đằng trước Hà Duy đổ gục hết lượt. Hà Duy kinh hoảng dừng chân, sĩ tốt chạy sau dồn hết cả lại.
Hà Duy là một tay gan dạ, trước c·ái c·hết cận kề, thấy trước sau nguy khốn liền thét quân tháo chạy về hướng Tây Nam. Sĩ tốt luống cuống đùn nhau xoay người chạy, vì vậy mà phơi lưng, trở thành mục tiêu lí tưởng cho đội xạ tiễn ở cự li chưa đầy mươi trượng. Hà Duy trúng một tiễn trượt qua cánh tay.
Vũ Mão vừa nghe tiếng súng nổ ran, chỉ chờ có vậy lập tức bắn pháo hiệu. Quân tốt thi nhau ném loạt lựu đạn nổ trợ uy. Hành động của Vũ Mão lại dẫn đến những diễn biến khó lường khác.